Nền tảng pháp lý – điểm tựa cho hành trình xanh Trong bối cảnh toàn cầu chuyển mình mạnh mẽ hướng tới phát triển bền vững, Việt Nam đang tích cực hòa nhập vào xu thế xanh hóa với những chính sách chiến lược làm nền tảng. Quyết định số 1658/QĐ-TTg được Chính phủ ban hành ngày 01/10/2021 về Chiến lược quốc gia tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030 đã đặt những viên gạch đầu tiên cho hành trình chuyển đổi. Đặc biệt, Quyết định số 687/QĐ-TTg ngày 07/6/2022 về phê duyệt Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn Việt Nam, Chỉ thị số 44/CT-TTg ngày 09/12/2024 và Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 23/01/2025 về Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn đến năm 2035 đã khẳng định quyết tâm đưa kinh tế tuần hoàn trở thành trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội, tạo hành lang pháp lý vững chắc để địa phương và doanh nghiệp cùng hành động. Huế cụ thể hóa định hướng quốc gia bằng hành động Tại Huế, UBND thành phố đã cụ thể hóa con đường tiến tới nền kinh tế xanh, phát triển bền vững bằng Kế hoạch 284/KH-UBND ngày 04/7/2025, triển khai kinh tế tuần hoàn với các chỉ tiêu rõ ràng: “Đến năm 2030, công suất điện từ sinh khối và chất thải rắn đạt 20 MW, tương ứng 3,5% tổng công suất điện toàn địa phương; tỷ trọng năng lượng tái tạo trong tổng năng lượng sơ cấp đạt tối thiểu 20%; chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý 100% ở cả đô thị và nông thôn; nước thải tại các khu đô thị tập trung được xử lý trên 60%; tại các khu công nghiệp và cụm công nghiệp phải đạt 100% tiêu chuẩn xả thải”. Từ những chỉ tiêu cụ thể đó để xây dựng thành công mục tiêu lớn là xây dựng và nhân rộng những mô hình sản xuất – kinh doanh dựa trên tái chế, tái sử dụng, khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, hướng đến hình thành những chuỗi giá trị mới, bền vững và tạo thêm nhiều việc làm xanh. Mô hình xanh từ chính sách đến thực tiễn Trong những năm qua, sau khi triển khai thực hiện Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn Việt Nam; Huế đã ghi dấu ấn với các mô hình xanh cụ thể, trải rộng trên nhiều lĩnh vực: - Năng lượng: Đã vận hành Nhà máy điện rác Phú Sơn với công suất 12MW (xử lý 600 tấn rác/ngày, sản xuất 12 MW điện), 02 nhà máy điện mặt trời và điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 130MW và đang triển khai 01 dự án Hệ thống phát điện tận dụng nhiệt khí thải tại Nhá máy xi măng Đồng Lâm, công suất 8MW; góp phần đa dạng hóa nguồn năng lượng sạch. Nhà máy điện rác Phú Sơn (Nguồn: Tạp chí Công Thương) - Nông nghiệp: 5.520 ha đất canh tác đã áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, trong đó có 157 ha sản xuất hữu cơ, với 34 ha đã được chứng nhận. Sự hợp tác giữa Hội Nông dân thành phố và Tập đoàn Quế Lâm hình thành nên tổ hợp nông nghiệp sinh thái 4F (thực phẩm – phân bón – thức ăn chăn nuôi – dịch vụ sinh thái), với sự tham gia của gần 100 hộ nông dân và bốn hợp tác xã; hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới. Xuất hiện nhiều mô hình nông nghiệp xanh mang lại hiệu quả kinh tế cao, như trồng sen ở các xã/phường Quảng Điền, Kim Trà; trồng lúa hữu cơ ở xã Phú Vang; trồng dứa ở xã Phú Lộc; nuôi ốc bươu đen ở phường Phong Thái…Huế dần hình thành một nền nông nghiệp xanh – sạch – bền vững. Đến nay, toàn thành phố có 76 sản phẩm OCOP; trong đó, có 18 sản phẩm đạt 4 sao, 54 sản phẩm đạt 3 sao, 4 sản phẩm tiềm năng 5 sao đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá, phân hạng. Tổ hợp 4F Quế Lâm (Nguồn: Vietnam Plus) - Du lịch: Các mô hình du lịch sinh thái – cộng đồng như làng cổ Phước Tích, cầu ngói Thanh Toàn, đầm phá Tam Giang – Cầu Hai và homestay xanh ở các vườn thanh trà Thủy Biều không chỉ bảo tồn di sản mà còn thúc đẩy kinh tế xanh. Chèo SUP trên phá Tam Giang (Nguồn: huengaynay.vn)
- Đô thị thông minh: Huế đã và đang triển khai Chương trình phát triển đô thị loại II (đô thị xanh) bằng nguồn vốn ODA. Các hạng mục như kiểm soát ngập lụt, cải thiện vệ sinh môi trường, phát triển mạng lưới đường đô thị và tăng cường năng lực quản lý dự án đều hướng đến mục tiêu xây dựng đô thị có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời gắn quy hoạch đô thị với kinh tế tuần hoàn. Tham quan Lăng Gia Long bằng xe đạp điện (Nguồn: Tạp chí Thiên nhiên và Mội trường)
- Công nghiệp: Carlsberg Việt Nam khánh thành dự án mở rộng Nhà máy bia Phú Bài vào tháng 8/2025 với vốn đầu tư gần 90 triệu USD; nâng công suất thêm 50% bằng dây chuyền nấu bia hiệu suất cao giúp tiết kiệm 20% lượng nước và 15% năng lượng, trở thành một trong những nhà máy bia quy mô lớn và hiện đại nhất của Tập đoàn tại châu Á. Đây là minh chứng cho sức hút của Huế đối với các dự án công nghiệp bền vững. Dây chuyền sản xuất hiện đại của Nhà máy bia Phú Bài (Nguồn: Tienphong.vn)
Đặc biệt, Huế còn là địa phương đầu tiên trong cả nước triển khai thí điểm mô hình đặt cọc – hoàn trả vỏ chai nhựa và lon nước. Cách làm này gắn trách nhiệm của người tiêu dùng với lợi ích kinh tế cụ thể: khi mua sản phẩm, người tiêu dùng trả thêm một khoản tiền đặt cọc và sẽ được hoàn lại khi trả vỏ chai, lon sau khi sử dụng. Với phương thức đó, người dùng có động lực giữ lại bao bì thay vì vứt bỏ, góp phần giảm thiểu rác thải nhựa và nâng cao tỷ lệ thu gom. Theo ước tính, nếu được nhân rộng, mô hình có thể giúp nâng tỷ lệ thu gom từ mức trung bình khoảng 50% hiện nay lên tới 80–90%. Đây là sáng kiến có sự tham gia trực tiếp của doanh nghiệp trong phát triển công nghệ máy hoàn vỏ, với sự đồng hành của trường đại học và chính quyền địa phương trong giai đoạn thí điểm. Mặc dù mới triển khai nhưng mô hình này mở ra một cách tiếp cận mới trong quản lý tài nguyên và tiêu dùng xanh, có tiềm năng nhân rộng trong tương lai. Từ những kết quả thực tiễn trên cho thấy, đã chứng minh rằng Huế đã rất nỗ lực đưa ra những định hướng, chính sách chuyển đổi xanh thiết thực, luôn đồng hành cùng doanh nghiệp và cộng đồng để từng bước triển khai hiệu quả kinh tế tuần hoàn, góp phần đưa thành phố phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng trưởng xanh và xây dựng hình ảnh thành phố “xanh – thông minh – bền vững”. Đổi mới sáng tạo – động lực đồng hành của doanh nghiệp Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị với quan điểm và định hướng xây dựng và phát triển Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế, với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh; du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, công nghệ thông tin và truyền thông là đột phá, công nghiệp và nông nghiệp công nghệ cao là nền tảng. Trên cơ sở này, việc phát triển doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên theo định hướng của Nghị quyết số 54-NQ/TW là rất quan trọng, đòi hỏi chính quyền và các sở, ban, ngành, địa phương, doanh nghiệp cần xây dựng và triển khai các hoạt động hỗ trợ và thúc đẩy khởi nghiệp thiết thực, xác định đây là một trong những động lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế, là “chìa khóa” để thành phố chuyển đổi từ mô hình kinh tế truyền thống sang mô hình thông minh, tăng trưởng xanh dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo. Thực hiện chủ trương đó, Huế đã triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng thiết thực, trong đó nổi bật có Quyết định số 1938/QĐ-UBND ngày 30/7/2020 về việc phê duyệt Đề án Cố đô Khởi nghiệp giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND ngày 23/12/2020 quy định nội dung và mức chi hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2025; Nghị quyết số 22/2020/NQ-HĐND ngày 23/12/2020 quy định một số chính sách hỗ trợ cải tiến, đổi mới công nghệ, chuyển giao công nghệ và phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2021-2030....Ngoài ra, Huế đã thành lập Quỹ Đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, đây là thiết chế quan trọng trong việc hỗ trợ, kết nối về tài chính các tổ chức, nhóm cá nhân, cá nhân trong việc đầu tư phát triển các ý tưởng, dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn. Một trong những hoạt động triển khai Đề án Cố đô Khởi nghiệp, giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 là Cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo thành phố Huế. Năm 2025 là năm thứ 10 thành phố Huế tổ chức Cuộc thi; qua đó đã vinh danh và trao giải thưởng cho các ý tưởng, dự án sáng tạo, tạo động lực cho các cá nhân và doanh nghiệp khởi nghiệp, thu hút sự tham gia của cộng đồng, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, và lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo trong thành phố. Từ cuộc thi, đã có những doanh nghiệp khởi nghiệp điển hình thành công ở bước đầu như dự án "Ngũ cốc Mộc An - Hành trình phát triển bền vững" đạt giải Nhất năm 2023 của chị Hoàng Thị Cẩm Nhung - Giám đốc Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp xanh Mộc An; dự án khởi nghiệp "Bánh ép Thuận An - Pizza giòn chinh phục thế giới" đạt giải Nhất năm 2021 của anh Ngô Đức Vương, người sáng lập Công ty cổ phần Hue One Food …Đến nay, ngoài thị trường ổn định tại Huế, để phát triển thị trường, Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp xanh Mộc An đã đầu tư máy móc, công nghệ mới để tăng năng suất, chất lượng, đa dạng các dòng sản phẩm; cải tiến mẫu mã, bao bì, đáp ứng nhu cầu "xanh", "an toàn", "bổ dưỡng" của khách hàng. Với Bánh ép Huế, hiện đã thực hiện chuẩn hóa quy trình, đầu tư dây chuyền công nghệ sản xuất hàng loạt và xuất khẩu; ngày 22/8/2025, Công ty đã xuất xưởng container bánh Huế đầu tiên sang Mỹ. Đổi mới sáng tạo là yếu tố cốt lõi, là động lực không thể thiếu để doanh nghiệp tại Huế phát triển bền vững và cạnh tranh trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Tại mảnh đất giàu truyền thống văn hóa và tiềm năng phát triển, việc áp dụng các ý tưởng mới, cải tiến quy trình sản xuất và kinh doanh không chỉ giúp doanh nghiệp thích nghi với xu hướng thị trường mà còn góp phần nâng tầm thương hiệu Huế trên bản đồ kinh tế. Để thành công, các doanh nghiệp tại Huế cần xây dựng môi trường khuyến khích sáng tạo, tận dụng nguồn lực địa phương và đầu tư vào công nghệ, từ đó biến đổi mới sáng tạo thành người bạn đồng hành, dẫn dắt doanh nghiệp vươn xa và khẳng định vị thế. Doanh nghiệp – Hạt nhân của hành trình xanh Thành công của hành trình xanh tại Huế phụ thuộc lớn vào sự tham gia của doanh nghiệp. Chính quyền đã tạo điều kiện qua cải cách thủ tục, ban hành chính sách ưu đãi, hỗ trợ tập huấn và thu hút đầu tư xanh, nhưng doanh nghiệp cần chủ động nhập cuộc. Từ đầu tư năng lượng sạch, phát triển sản phẩm thân thiện môi trường đến cải tiến quy trình tiết kiệm tài nguyên, mỗi bước đi xanh không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để doanh nghiệp nâng tầm thương hiệu và mở rộng thị trường. Với nền tảng chính sách vững chắc, mô hình tiên phong và tinh thần đổi mới sáng tạo, Huế đang vươn mình trở thành hình mẫu thành phố “xanh – thông minh – bền vững”. Cộng đồng doanh nghiệp hãy cùng chung tay, biến khát vọng xanh thành hiện thực, đưa Huế trở thành hạt nhân xanh hóa của miền Trung và cả nước.
Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Hỗ trợ doanh nghiệp Thành phố Huế